جوانی دانه یا اکنه
اکنه یا جوانی دانه مرضیست که اکترآ جوانان را مصاب ساخته و مرض متصف است با بوجود آمدن دانه های کوچک با سر سفید، دانه های سر سیاه و بخار های سرخ و بالاخره دانه های پر چرک که اکثرآ در روی و گاهی هم در سینه و نواحی پشت یا نواحی ظهری بوجود مییاید
مرض بیشتر درسنین 14 الی 25 سالگی دیده شده مرض بیشتر نزد افرادی دیده میشود که دارای جلد چرب میباشند البته مرض طوری آغاز میگردد که ابتدا دهنه غدوات که سبب تولید چربی سطح جلد میگردد بسته شده سبب میگردد تا چربی تولید شده توسط غده خارج نگردیده و در داخل غده تراکم نماید که سبب بو جود ادمدن دانه های با سر سفید میگردد دربعضی حالات دهنه غده چربی در اثر فشار که از سبب تراکم شحم در داخل غده باز گردیده وبشکل دانه ی سر سیاه دیده نشده درحالیکه در موارد دیگر دهنه غده باز نگردیده و سبب میشود تا شحم بیشتر در داخل غده تراکم نموده که این تراکم شحم محیط مناسب برای نشونمای باکتریها بوده و نشونمای باکتریها سبب میگردد تا دانه ها بزرگتر گردیده و التهاب در آن بوجود آید که در این حالت دانه برنگ سرخ دیده شده و بزرگتر از دانه های سر سیاه میباشد در مراحل پیشرفته دانه های بزرگ که مملو از قیح یا چرک میباشد بوجود مییاید که در نهایت دانه ها توسط مریض و یا بصورت خودبخودی پاره گردیده و تخلیه میگردد البته بقایای مرض بشکل لکه های قهویی رنگ دیده شده و در حالات شدید سبب بوجود آمدن کیلویید میگردد که عبارت از برجستگی سختی میباشد که در جای دانه های بزرگ قبلی بوجود آمده و به تدریج بزرگ میگردد وسبب خرابی در شکل صورت میگردد.
فکتور های که سبب تشدید جوانی دانه میگردد عبارت اند از تشویشهای روحی روانی، چرب نمودن روی و موی و استفاده از مواد ارایشی جوانی دانه زا میباشد در بسیاری از موارد بعضی از غذا ها نیز سبب تشدید مرض میگردد اما این نکته تا حال تثبیت نگردیده است بعضی مریضان از تشدید دانه های شانرا با اخذ غذا های خاص مرتبط میدانند از اینرو کفته میشود که بهتر است مریضان از غذا های که سبب تشدید مرض شان میگردد پرهیز نمایند.
جوانی دانه از دیگاه عوام
Ø میگویند جوانی دانه بعد از عروسی از بین میرود؟
البته در این مورد باید گفته شود که عمل عروسی هیچ تاثیری بالای جوانی دانه ندارد اما سن عروسی که آکثرآ در زمانی که مرض جوانی دانه به طرف بهبودی میرود تاثیر اصلی داشته و اینکه عروسی سبب بهبود مرض گردد هیچ دلیل علمی ندارد.
Ø میگویند تداوی موثر برای جوانی دانه وجود ندارد؟
جوانی دانه مرضیست که بصورت قطعی قابل تداوی بوده اما مرض باید به مدت طولانیتری تداوی گردد که اکثرآ این مدت را شش ماه ذکر مینمایند اما در بعضی موارد این مدت بیشتر از شش ماه و حتی دوسال ذکر گردیده است قابل یادآوریست که مریضان در هنگامی که تحت درمان قرار دارند و بعد از قطع تداوی باید از فکتور های تشدید کننده مرض که توسط داکتر معالج شان برایشان تذکر گردیده ویا خودشان دریافته اند باید خوداری نمایند. البته قابل یادآوریست که کوریکه قبلآ ذکر گردید جوانی دانه مرضیست که در صورت عدم تداوی نیز بعد از مدتی شفایاب میگردد اما تداوی به منظور جلوگیری از بقایای مرض که عبارت از لکه های جلدی، ندبات فرورفته و حتی برجسته جلدی و بالاخره بدشکلی باید حتمآ صورت گیرد
چه باید کرد
ü روی خود را حد اقل دوبار در روز با آب شیر گرم بشویید
ü از غذا های که سبب تشدید مرض شما میگردد اجتناب نمایید.
ü کوشش کنید تا راحت زندگی نمایید تشویش سبب تشدید مرض شما میگردد.
چه نباید کرد
Ø روی و موی خود را با روغن چرب ننمایید.
Ø دانه ها را فشار ندهید.
Ø از استفاده مواد ارایشی جوانی دانه زا اجتناب نمایید ( مواد آرایشی که سبب تشدید مرض تان میگردد)
Ø خود سرانه و بدون مشوره داکتر از هیچ دوا استفاده ننمایید بعضی دوا ها ممکن در شروع سبب بهتر شدن جوانی دانه گردد اما در نهایت با قطع دوا و یا با استفاده طولانی مدت این دواها مرض شما شدید تر گردیده و ممکن سبب بروز عوارض وخیم گردد.
در جریان تداوی مواجه شدن با آفتاب را به حد اقل برسانید
عرق کردن :
به نظر می رسد كه تعریق سبب بدتر شدن آکنه در 15 درصد از افراد مبتلا به مرض ميگردد
رطوبت نیز ممکن است بیماری را بدتر كند لباس تنگ نيز ميتواند سبب بدتر شدن جواني دانه گردد
استرس و اضطرابات:
بسیاری از دانش آموزان گزارش داده اند که آکنه آنها در طول زمان استرس بدتر می شود ، از جمله در هنگام گذراندن امتحانات.
فعالیت جنسی :
فعالیت جنسی سبب بوجود آمدن ، ایجاد کردن ، و يا تشديد و يا كاهش جواني نميگردد ازدواج هم هيج تاثيري بالاي جواني دانه ندارد ، ولي جواني دانه با هورمون جنسي ارتباط تنگاتنگ دارد!
قرص های ضد بارداری :
استروژن است که معمولا برای کنترل آکنه مفید
پروژسترون ممکن است باعث بدتر شدن آکنه شما گردد
معمولآ زنان مصاب به آکنه از تشديد مرض شان چند روز قبل از عادت ماهوار شاكي ميباشند
فشردن :
از كندن فشردن و دستكاري دانه ها حذر نماييد اين كار ميتواند سبب تشديد جواني دانه و بجا گذاشتن داغ يا لكه آن گردد.
اکنه یا جوانی دانه مرضیست که اکترآ جوانان را مصاب ساخته و مرض متصف است با بوجود آمدن دانه های کوچک با سر سفید، دانه های سر سیاه و بخار های سرخ و بالاخره دانه های پر چرک که اکثرآ در روی و گاهی هم در سینه و نواحی پشت یا نواحی ظهری بوجود مییاید
مرض بیشتر درسنین 14 الی 25 سالگی دیده شده مرض بیشتر نزد افرادی دیده میشود که دارای جلد چرب میباشند البته مرض طوری آغاز میگردد که ابتدا دهنه غدوات که سبب تولید چربی سطح جلد میگردد بسته شده سبب میگردد تا چربی تولید شده توسط غده خارج نگردیده و در داخل غده تراکم نماید که سبب بو جود ادمدن دانه های با سر سفید میگردد دربعضی حالات دهنه غده چربی در اثر فشار که از سبب تراکم شحم در داخل غده باز گردیده وبشکل دانه ی سر سیاه دیده نشده درحالیکه در موارد دیگر دهنه غده باز نگردیده و سبب میشود تا شحم بیشتر در داخل غده تراکم نموده که این تراکم شحم محیط مناسب برای نشونمای باکتریها بوده و نشونمای باکتریها سبب میگردد تا دانه ها بزرگتر گردیده و التهاب در آن بوجود آید که در این حالت دانه برنگ سرخ دیده شده و بزرگتر از دانه های سر سیاه میباشد در مراحل پیشرفته دانه های بزرگ که مملو از قیح یا چرک میباشد بوجود مییاید که در نهایت دانه ها توسط مریض و یا بصورت خودبخودی پاره گردیده و تخلیه میگردد البته بقایای مرض بشکل لکه های قهویی رنگ دیده شده و در حالات شدید سبب بوجود آمدن کیلویید میگردد که عبارت از برجستگی سختی میباشد که در جای دانه های بزرگ قبلی بوجود آمده و به تدریج بزرگ میگردد وسبب خرابی در شکل صورت میگردد.
فکتور های که سبب تشدید جوانی دانه میگردد عبارت اند از تشویشهای روحی روانی، چرب نمودن روی و موی و استفاده از مواد ارایشی جوانی دانه زا میباشد در بسیاری از موارد بعضی از غذا ها نیز سبب تشدید مرض میگردد اما این نکته تا حال تثبیت نگردیده است بعضی مریضان از تشدید دانه های شانرا با اخذ غذا های خاص مرتبط میدانند از اینرو کفته میشود که بهتر است مریضان از غذا های که سبب تشدید مرض شان میگردد پرهیز نمایند.
جوانی دانه از دیگاه عوام
Ø میگویند جوانی دانه بعد از عروسی از بین میرود؟
البته در این مورد باید گفته شود که عمل عروسی هیچ تاثیری بالای جوانی دانه ندارد اما سن عروسی که آکثرآ در زمانی که مرض جوانی دانه به طرف بهبودی میرود تاثیر اصلی داشته و اینکه عروسی سبب بهبود مرض گردد هیچ دلیل علمی ندارد.
Ø میگویند تداوی موثر برای جوانی دانه وجود ندارد؟
جوانی دانه مرضیست که بصورت قطعی قابل تداوی بوده اما مرض باید به مدت طولانیتری تداوی گردد که اکثرآ این مدت را شش ماه ذکر مینمایند اما در بعضی موارد این مدت بیشتر از شش ماه و حتی دوسال ذکر گردیده است قابل یادآوریست که مریضان در هنگامی که تحت درمان قرار دارند و بعد از قطع تداوی باید از فکتور های تشدید کننده مرض که توسط داکتر معالج شان برایشان تذکر گردیده ویا خودشان دریافته اند باید خوداری نمایند. البته قابل یادآوریست که کوریکه قبلآ ذکر گردید جوانی دانه مرضیست که در صورت عدم تداوی نیز بعد از مدتی شفایاب میگردد اما تداوی به منظور جلوگیری از بقایای مرض که عبارت از لکه های جلدی، ندبات فرورفته و حتی برجسته جلدی و بالاخره بدشکلی باید حتمآ صورت گیرد
چه باید کرد
ü روی خود را حد اقل دوبار در روز با آب شیر گرم بشویید
ü از غذا های که سبب تشدید مرض شما میگردد اجتناب نمایید.
ü کوشش کنید تا راحت زندگی نمایید تشویش سبب تشدید مرض شما میگردد.
چه نباید کرد
Ø روی و موی خود را با روغن چرب ننمایید.
Ø دانه ها را فشار ندهید.
Ø از استفاده مواد ارایشی جوانی دانه زا اجتناب نمایید ( مواد آرایشی که سبب تشدید مرض تان میگردد)
Ø خود سرانه و بدون مشوره داکتر از هیچ دوا استفاده ننمایید بعضی دوا ها ممکن در شروع سبب بهتر شدن جوانی دانه گردد اما در نهایت با قطع دوا و یا با استفاده طولانی مدت این دواها مرض شما شدید تر گردیده و ممکن سبب بروز عوارض وخیم گردد.
در جریان تداوی مواجه شدن با آفتاب را به حد اقل برسانید
عومل تشديد كننده جواني دانه
عوامل تشدید كننده جواني دانه
اعمال خاصي می تواند سبب تشدید ، و یا بدترشدن آکنه شوند. درصورت احتناب از این چیزها درمان آکنه شما ، مطمينآ بهترین نتایج ممکن را حاصل مينمايد. اعمالي كه سبب بدتر شدن جواني دانه ميگردد قرار ذيل اند.
غذا :
برخی از افراد احساس می کنند که غذاهای خاصی باعث بدتر تر شدن آکنه آنها ميگردد . اگر شما احساس می کنید این برای شما درست است ، پس از آن غذاها اجتناب کنيد. با این حال ، هیچ شواهد علمی روشن است که مواد غذایی نقش مهمی در آکنه تشدید وجود دارد. اما گفته ميشود لبنيات، چاكليت هاي كاكاو، غذاهاي با اندكس بالاي قند سبب تشديد مرض ميگردد
موادآرایشی و بهداشتی :
برخی از لوازم آرایشی می تواند سبب بروز با ایجاد آکنه گرديده و يا سبب شعله ور شدن آن گردد بدون اينكه سبب ایجاد دانه های سرسیاه آکنه گردند.آنها احتمالا این کار را توسط تخريش کردن منافذ جلد که پس از آن سبب متورم شدن و مسدود شدن آنها ميگردد مينمايند.اما اين حالت با تمام انواع مواد آرايشي رخ نداده و نزد هر شخص نيز بوجود نميايد . لوازم آرایشی فاقد جربي اكثرآ توصیه می شود ، اما برخی از مردم حتی به این مواد آرايشي نيز واکنش نشان می دهند. مواد آرايشي غیر
اعمال خاصي می تواند سبب تشدید ، و یا بدترشدن آکنه شوند. درصورت احتناب از این چیزها درمان آکنه شما ، مطمينآ بهترین نتایج ممکن را حاصل مينمايد. اعمالي كه سبب بدتر شدن جواني دانه ميگردد قرار ذيل اند.
غذا :
برخی از افراد احساس می کنند که غذاهای خاصی باعث بدتر تر شدن آکنه آنها ميگردد . اگر شما احساس می کنید این برای شما درست است ، پس از آن غذاها اجتناب کنيد. با این حال ، هیچ شواهد علمی روشن است که مواد غذایی نقش مهمی در آکنه تشدید وجود دارد. اما گفته ميشود لبنيات، چاكليت هاي كاكاو، غذاهاي با اندكس بالاي قند سبب تشديد مرض ميگردد
موادآرایشی و بهداشتی :
برخی از لوازم آرایشی می تواند سبب بروز با ایجاد آکنه گرديده و يا سبب شعله ور شدن آن گردد بدون اينكه سبب ایجاد دانه های سرسیاه آکنه گردند.آنها احتمالا این کار را توسط تخريش کردن منافذ جلد که پس از آن سبب متورم شدن و مسدود شدن آنها ميگردد مينمايند.اما اين حالت با تمام انواع مواد آرايشي رخ نداده و نزد هر شخص نيز بوجود نميايد . لوازم آرایشی فاقد جربي اكثرآ توصیه می شود ، اما برخی از مردم حتی به این مواد آرايشي نيز واکنش نشان می دهند. مواد آرايشي غیر
comedogenic ، و یا غیر acnegenic ( جواني دانه نازا) نیز برای استفاده در دسترس هستند. بهتر است
از مواد آرايشي كه سبب تشديد جواني دانه شما ميگردد حذر كنيد
قبل از خواب مواد آرايشي را بشوييد و از مواد آرايشي كه داراي برچسب هاي noncomedogenic و nonacnegenic باشند استفاده نماييد
شستن بيش از حد جلد :
از شستن بيش از حد جلد صورت تان اجتناب كنيد آکنه از عدم شستشو و یا با پوست کثیف ایجاد نه می شود
دانه های سرسیاه دلیل عدم نظافت جلد نیستند شستن بيش از حد جلد صورت و استعمال سكرب هاي مخرش ميتواند سبب تشديد جواني دانه شما گردد شستن صورت روز دوبار با آب و صابون كافي است.
از شستن بيش از حد جلد صورت تان اجتناب كنيد آکنه از عدم شستشو و یا با پوست کثیف ایجاد نه می شود
دانه های سرسیاه دلیل عدم نظافت جلد نیستند شستن بيش از حد جلد صورت و استعمال سكرب هاي مخرش ميتواند سبب تشديد جواني دانه شما گردد شستن صورت روز دوبار با آب و صابون كافي است.
عرق کردن :
به نظر می رسد كه تعریق سبب بدتر شدن آکنه در 15 درصد از افراد مبتلا به مرض ميگردد
رطوبت نیز ممکن است بیماری را بدتر كند
استرس و اضطرابات:
بسیاری از دانش آموزان گزارش داده اند که آکنه آنها در طول زمان استرس بدتر می شود ، از جمله در هنگام گذراندن امتحانات.
فعالیت جنسی :
فعالیت جنسی سبب بوجود آمدن ، ایجاد کردن ، و يا تشديد و يا كاهش جواني نميگردد ازدواج هم هيج تاثيري بالاي جواني دانه ندارد ، ولي جواني دانه با هورمون جنسي ارتباط تنگاتنگ دارد!
قرص های ضد بارداری :
استروژن است که معمولا برای کنترل آکنه مفید
پروژسترون ممکن است باعث بدتر شدن آکنه شما گردد
معمولآ زنان مصاب به آکنه از تشديد مرض شان چند روز قبل از عادت ماهوار شاكي ميباشند
فشردن :
از كندن فشردن و دستكاري دانه ها حذر نماييد اين كار ميتواند سبب تشديد جواني دانه و بجا گذاشتن داغ يا لكه آن گردد.
تداوي داغ و يا سكار جواني دانه
جوانی دانه مرضیست خود شفا که اکثرآ بعد از سن 20 الی 25 سالگی بهبودی میابد اما در و اقعات نادر ( 3 فیصد مردها و 6 فیصد خانمها) میتواند تا سن 45 سالگی دوام نماید . اما جوانی دانه در صورت که تدوای نگردد در اکثر وواقعات سبب بوجود آمد داغ های جوانی دانه یا لکه و اسکار های آن میگردد. که سبب مشکلات زیاد زیبایی گردیده و سبب ناراحتی مریضان و مشکلات روانی و همچنان از دست رفتن اعتماد به نفس نزد مریضان میگردد.
علت های بوجود آمدن داغ یا لکه جوانی دانه
عواملی که سبب لکه ها یا داغ و سکار جوانی دانه نزد مریضان میگردد قرار ذیل است:
1 . جوانی دانه بسیار شدید که تداوی نگردیده است.
2 . دستکاری جوانی دانه (کندن ، فشار دادن و ترکاندن دانه ها)
3 . عدم حفظ الصحه خوب و منتن شدن بخار های جوانی دانه
4 . جوانی دانه نودولو سیستیک ،کانگلوباتا، جوانی دانه گرام منفی و اکسکوری که اشکال شدید و وخیم جوانی دانه اند اکثرآ سبب داغ ، لکه یا سکار آن میگردند.
5 . تداوی های غلط توسط اشخاص غیر مسلکی ( کشیدن جوانی دانه ) و عملیه جراحی جوانی دانه
6 . نزد اشخاص با جلد تیره نسبت به اشخاص با جلد سفید احتمال مصابیت به داغ جوانی دانه بیشتر میاشد.
7 . ارثیت: بعضی اشخاص از نطر ارثی مساعد به بوجود آمدن اسکار میباشند که نزد چنین اشخاص احتمال ممصابیت به سکار یا داغ جوانی دانه بیشتر میباشد.
اشکال داغ یا لکه جوانی دانه
لکه های هموار
این لکه ها که اکثرآ برنگ قهویی یا نصواری تیره بوده بیشتر نزد اشخاصی که دارای جلد تیره دارند و همچنان نزد کسانی که بیشتر به شعاع آفتاب مواجه میگردند دیده میشود قابل یاد آوریست که اکثر ادویه که در تداوی جوانی دانه استفاده میگردد سبب افزایش حساسیت جلد در مقابل آفتاب گردیده و مواجه شدن به شعاع آفتاب سبب ایجاد التهاب و بوجود آمدن لکه ها میگردد یان لکه ها که بعنوان لکه های بعد از التهاب یا د میگردند اکثرآ مو قتی بوده و با مرور زمان بهبودی میابند.
سکار های فرورفته :
این لکه ها اکثرآ در اثر دستکاری جوانی دانه بوجود آمده به اشکال مختلف میباشند که بنام های
- Boxcar scar
- Icepeck scar
- Rolling scar
یاد گردیده که نظر به شکل این داغ ها نامگذاری گردیده و اکثرآ در اثر التهاب جلد و سپس اتروفی یا ضمور جلد بوجود میایند این که ها در صورت عدم تداوی بصورت دوامدار باقی مانده و با تداوی های دوایی بهبودی نمیابند. اما با پروسیجر های تداوی قابل بهبودی میباشند.
داغها یا سکار های برجسته جوانی دانه
اگر چه بوجود آمدن این نوع سکار بعد از جوانی کمتر دیده میشود ولی در صورت موجودیت خیلی بدشکل بوده و تداوی آن مشکل میباشد این نوع داغ جوانی دانه بدو نوع میباشد سکار هایپرتروفیک (صرف در محل جوانی دانه بوجود آمده کمی برجسته بوده و رشد کمتر دارد) و کیلوید که این داغها بیشتر برجسته بوده و نسبت به محل بخار جوانی دانه بیشتر رشد میکنند و گاهی توام با خارش و سوزش میباشد برداشتن این شکل سکار اکثرا سبب بدتر شدن شکار گردیده و سبب بوجود آمدن کیلوید بزرگتر میگردد.
تداوی داغ یا سکار جوانی دانه
تداوی جای یا داغ جوانی دانه چالش بزرگی بوده البته اکثرآ به تداوی های معمولی جواب نمیدهد اما میتود های تداوی جدید که برای تداوی داغ و یا سکار جوانی دانه پیشنهاد میگردد نظر به نوع داغ یا سکار، توقعات مریض از تداوی و وضعیت اقتصادی و اجتماعی بیمار فرق میکنند .
لایه برداری کیمیاوی
یکی از میتود های جدیدی تداوی داغ یا سکار جوانی دانه است که برای اولین بار در افغانستان و فعلآ در کلینک ما صورت میگرد بر علاوه اینکه این جهت تداوی داغ ها یا سکار جوانی دانه صورت میگیرد در جوانی دانه فعال نیز توصیه گردیده و سبب بهبود دراماتیک آن میگردد در این میتود تداوی که در کلینیک توسط متخصص جلدی صورت میگیرد اسید های مختلفی با غلظت های مختلف بکار رفته و به مدت زمان معین بالای جلد تطبیق گردیده و بعدآ مریض صورت خودرا میشوید این عمل سبب پوسته ریزی گردیده که نظر به عمق لایه برداری متفاوف میباشد و سبب جدا شدن طبقات سطحی تا عمیق جلد نظر به نوع اسید های تطبیق شده و مدت زمان تماس آن با جلد میباشد.
میکرو درمابریشین
که توسط ماشین مخصوص صورت گرفته و طبقات سطحی جلد توسط ماشین مخصوص از سطح جلد جدا گردیده و سبب میشود تا جلد هموار گردد استعمال این ماشین ضرورت به متخصص ماهر که در استعمال آن تجربه داشته باشد دارد
عملیات های جراحی
الف . سبسیژن : که توسط متخصص جلدی با سوزن های مخصوص میگیرد
ب . پینچ گرافت : برداشتن داغ های فرورفته و جاگزین گردن آن با جلد سالم از عقب گوش در صورت که داغ کمتر از 1 سانتی متر باشد تنها برداشتن داغ با آله پینچ و ترمیم دوباره جلد سبب بهبود ی میگردد.
ج. لیزر درمانی : با ماشین های فراکزیل و آی پی ال و اربیم اندی یاگ صورت میگیرد و سبب بهبود این داغ ها میگردد در داغ های برجسته میتوان از لیزر های پی دی ال استفاده نمود
زرق کولاژن
در واقعات استثنایی که مریض نخواهد از طریق های انواسیف دیگر استفده نماید توصیه شده ولی تاثیرات آن موقتی بوده 6 الی 8 ماه بعد به حالت اولی بر میگردد و صرف برای تداوی داغ های فرورفته استطباب دارد
زرق ستیروید
در واقعات داغ های برجسته و کیلوید استطباب دارد
نظرات